S U M A T R A
Zondag 25 juli 2004 - dag 1
Eindelijk is het dan zover.
Ruim een jaar geleden hebben we besloten om niet zoals gewoonlijk met de caravan op vakantie te gaan maar een vliegreis te boeken. De keuze voor Indonesië stond eigenlijk al vast en het is een 22-daagse groepsrondreis van OAD geworden. Nadat we allerlei boeken hebben gelezen en ook bij de GGD de benodigde vaccinaties hebben gehad, visum geregeld in Den Haag en koffers gepakt, kan voor ons de reis beginnen.Om 10.00 uur vertrekken we van huis om naar Schiphol te gaan. Rond 11.30 uur komen we daar aan en gaan gelijk op zoek naar de incheckbalie van Garuda Indonesia Airlines die net opengaat en waar al een lange rij staat. We zijn toch vrij snel aan de beurt en nadat we een plaats hebben gereserveerd aan het gangpand en onze bagage van totaal 42 kg hebben afgeleverd, gaan we nog even een kopje koffie drinken en nemen afscheid van het wegbrengteam.
Nadat we door de douane zijn gegaan hebben we nog 2 uur over voordat we vertrekken dus hebben we nog wat rond gelopen, gegeten en gewinkeld alvorens naar de gate te gaan, waar een Boeing 747-400 klaarstaat voor onze vlucht GA 975 naar Singapore.
Maandag 26 juli 2004 - dag 2
De 12½-uur durende vlucht valt niet tegen, het personeel is vriendelijk, het eten was prima en rond 09.00 uur plaatselijke tijd landen we in Singapore. Hier moeten we overstappen voor een vlucht naar Medan, maar we hebben ongeveer 1 uur vertraging, dus moeten we in totaal 3,5 uur wachten in Singapore. We gaan allereerst op zoek naar een rookruimte voor Harry's sigaret sinds 13 uur en moeten daarvoor naar boven, waar men buiten bij 'n zwembad een sigaret kan roken. Wanneer je de deur opendoet van de ruimte met airco naar deze buitenruimte dan krijg een klap je in je gezicht van de benauwde en warme lucht. We zeggen tegen elkaar dat we deze temperaturen en vochtigheid de eerste week zeker kunnen verwachten, tenminste dat denken we.
Nadat we weer aan boord van een Boeing 737-300 richting Medan zijn gegaan, krijgen we weer gelijk een maaltijd en daarna visumkaarten en douane-papieren die we moeten invullen. Het is dus haasten tijdens de bijna 1,5 uur durende vlucht.
In Medan worden we opgewacht door onze reisleider voor Sumatra - Ben Salim en door de buschauffeur en de busboy van Panorama-Tours. Voor onze koffers wordt gezorgd en we kunnen gelijk door naar onze busHier staat men met een big smile klaar om ons te verwelkomen en een bloem op te spelden en we kunnen zien wat de rest van ons reisgezelschap zal zijn de komende weken. Gelukkig heeft onze bus airco.
V.l.n.r.: Salim - buschauffeur - bijrijder oftewel de helpende hand.
Nadat onze koffers in de laadruimte onder en ook achterin de bus zijn geladen gaan we op weg naar ons eerste hotel. Het valt op dat het verkeer hier kris kras door elkaar rijdt en ook links. We zien hier veel zeer kleurrijke taxibusjes rijden met veel mensen in de taxi maar ook er bovenop. We zullen wel moeten wennen aan de troep langs de wegen en aan de huizen (krotjes) langs de weg. We zullen zien dat hier niet veel weelde is op Sumatra maar de mensen zijn volgens ons toch tevreden.
Onze eerste stop zal zijn bij een geldwisselkantoor omdat nog niemand Roepia's heeft en er zijn niet veel plaatsen waar je geld kan pinnen, vooral op Sumatra. Met 'n creditcard nemen we RP 300.000 op - dit is ongeveer € 300,- en tegelijkertijd kan men hier ook flessen water kopen voor R 5.000 per stuk. Wij kopen 2 flessen omdat je hier geen water uit de kraan mag drinken en we hebben dit nodig voor het innemen van de malaria tabletten en voor het tanden poetsen.
Onze volgende stop is om vliegende honden - een grote vleermuis - te bekijken.
Deze worden ook verkocht om saté van te maken - je kan dit herkennen doordat er bij een kraam of restaurant een uithangbord met bv B1 voor hond of B2 voor varkensvlees hangt. Hierna ook nog even langs een lokale fruitmarkt in Berastagi.Daarna zijn we doorgereden naar ons hotel Brastagi Cottage in Brastagi met een prachtige tuin, waar men klaarstond met een welkomstdrankje (het blijkt dat we bij alle hotels een welkomstdrankje krijgen - de ene keer wat lekkerder dan de andere keer - maar toch ziet men ons toch graag komen). We krijgen een mooi cottage (de helft van twee onder een dak) toegewezen. We zullen wel moeten wennen om zelf geen koffers te sjouwen, want dit wordt allemaal voor ons gedaan.
Maar deze luxe went snel.Nadat we ons hebben opgefrist moeten we om 19.30 uur in de eetzaal zijn voor het diner. Zoals gebruikelijk beginnen we met soep, daarna rijst met vlees en groenten. Het is even wennen maar op Sumatra is bijna geen rode wijn te krijgen en normaal gesproken is dat mijn drankje bij het diner tijdens onze vakantie’s, dus zal ik het maar met cola moeten doen.
Bintang bier is overal te krijgen en meestal drinkt Harry en ook de andere mannen halve liters (620 mm) maar het gebeurt ook vrij vaak dat deze flessen na 1 bestelling al op zijn.Salim vertelt ons het een en ander over Sumatra. Tijdens de komende busritten komen we erachter dat Salim bijzonder veel vertelt over het leven en alle gewoonten van de bevolking op Sumatra. De begroeting voor de komende week zal zijn “Horas”, dit kan ten allen tijden worden gezegd, zowel ‘s morgens – ’s middags als ’s avonds en betekent Hallo – goedemorgen – middag of avond – veel geluk.
Het leven op Sumatra en wat we onderweg zullen zien is o.a.: veel bamboe voor o.a. de waterleiding, werkende vrouwen op het land en rijstvelden, de mannen pratend en kaartend voor de huizen en café’s. Allerlei graftombes, meestal groter dan het huis, waarin men woont. De rivier doet dienst als wasplaats voor mens alsook voor kleding en ook als het sanitair, zoals bad en toilet. De meeste woningen op Sumatra hebben wel een grote TV-schotel op het dak staan.
We hebben van Salim uitleg gekregen over wat we allemaal gaan beleven en krijgen ook te horen dat we RP 120.000 p.p. moeten uitleggen voor de fooienpot; dit zijn dan de fooien voor de kamerjongens (want we komen erachter dat dit werk alleen door mannen wordt gedaan), kofferdragers, eventuele plaatselijke gidsen en ook de vertrekbelasting voor de binnenlandse vlucht als we Sumatra verlaten. Salim zal alles noteren en onze 'groepsoudste' zal dit op het einde van ons verblijf op Sumatra controleren.
Na het diner gaan sommigen gelijk naar bed want het is toch een lange dag geweest maar wij willen nog wat nakletsen maar gaan toch al om 22.30 uur naar bed, dit is voor ons zeer vroeg maar we komen erachter dat we tijdens deze rondreis meestal toch voor 24.00 uur op bed zullen liggen.
Dinsdag 27 juli 2004 - dag 3Het is wel fijn de 'morning-call' of het klopje op de deur, maar wel hebben toch voor alle zekerheid een wekker gezet. Vandaag is dat om 7.00 uur en ontbijt om 7.30 uur (geroosterd brood met jam - gebakken ei - kaas en fruit) en we vertrekken om 8.00 uur richting Toba-meer, dit is een kratermeer. Een rit van ca. 140 km maar na vandaag zal blijken dat afstand weinig zegt gezien de toestand van de wegen.
Allereerst een bezoek aan de Sipisopiso waterval (108 mtr) in Tongging met mooi uitzicht over het Toba-meer.
Bij de kraampjes hier hebben we nog wat batik-kaarten gekocht voor RP 5.000 p.st.Hierna verder naar het paleismuseum in Pematang Purba. We bezoeken een longhouse in een Batakdorp bezoeken (ca. 200 jaar oud) met allerlei bijgebouwen, waarin 14 opeenvolgende koningen hebben gewoond met de vele vrouwen. In deze ruimte wordt alles gedaan - koken - eten - slapen enz. De koning heeft een apart slaapvertrek, waar hij 3-5 vrouwen per nacht ontvangt. Ook de doodskist van de koning staat er.
Alle gebouwen staan op palen, dit i.v.m. wateroverlast en voor de beesten. Er zijn diverse gebouwen voor jongens - meisjes. Dit alles is prachtig gerestaureerd.Een korte rit brengt ons naar een uitkijkpunt nabij de noordpunt van Danau Toba. We hebben een prachtig uitzicht over de Tongging vallei en het Toba meer . Hier hebben een koffie- en theepauze, en men kan hier de beroemde gemberthee proberen (tegenwoordig kan men ook een Viagra-pil nemen).
Na een uitgebreid lunchbuffet gaan we bij Prapat op de boot naar Samosir-eiland zonder de bus want de komende 3 dagen gaat alles over water, dus alle bagage meenemen.
Het is aangenaam op de boot met een lekker briesje en prachtig uitzicht.Halverwege de boottocht leggen we aan bij het plaatsje Tomak om ongeveer 400 jaar oude graftombes van Radja (= koning) Sidabuta te bezichtigen.Na 'n uurtje gaan we verder naar ons hotel Silitong in Tuk Tuk. Bij aankomst lopen we door een prachtige orchideentuin heen naar het hotel.
We hebben een kamer op de 1e verdieping en kijken uit over het Toba-meer. Het is een ruime hotelkamer maar wel gehorig en we zullen hier 3 dagen blijven. 's Avonds hebben we weer een uitgebreid buffet met o.a. frites - rijst - gado gado en babi ketjap.
Ze hebben hier wel rode wijn, maar ik moet wel gelijk de hele fles nemen RP 165.000. Vooruit dan maar.Woensdag 28 juli 2004 - dag 4
Om 7.30 uur hebben we wederom een goed ontbijt - fruit - toast - gebakken ei - kaas en jam, het zal blijken dat dit overal gelijk is. Om 8.00 uur stappen we op de boot om naar Amborita te gaan, waar een cirkel van oude stenen zetels gaan bekijken. Hier werd ook recht gesproken. Iets verderop is de excecutieplaats / ontbijttafel en een plaatselijke jongen biedt zich aan om te laten zien hoe dit werd gedaan. Vroeger werd een gevangene hier doorgeslagen of onthoofd en op een platte steen in stukken gehakt.
De stukken werden samen met buffelvlees gekookt voor het ontbijt van de radja. Tijdens het ontbijt werd er door de radja bloed bij gedronken.Het is jammer dat de batakhuizen niet meer de originele rieten daken hebben maar golfplaten, dit vanwege de hoge kosten. Wanneer we teruglopen naar de boot via een pad met vele kraampjes, komen we langs een kraam met houtsnijwerk. Hier kopen we 2 beeldjes, een man en vrouw, voor RP 120.000. Dit zijn echte toeristen-kraampjes, waarvan de verkopers erg opdringerig zijn, de een is nog goedkoper dan de andere. Dit is pas het begin van onze vakantie en we misschien moeten nog erg wennen aan deze manier van verkopen maar wij vinden dit zeker erg vervelend en ik denk dat we er niet aan kunnen wennen.
Hierna verder naar het museum Huta Bolan Simanindo voor een batakdansgroep. De dansers hebben er helemaal geen zin in want men kijkt nogal chagrijnig. Gelukkig komen we binnen als ze al op de helft van het programma zijn. Het is behoorlijk heet, maar we kunnen gelukkig in de schaduw van batakhuizen staan. Aan het eind van de serie dansen worden de toeristen uitgenodigd om mee te doen met een dans en daarna kan men op de foto met het dansgezelschap.
Daarna verder per boot naar het 'honeymoon-eiland' voor onze uitstekende rijsttafel. Degene, die wilden zwemmen kunnen hier hun gaan gaan en rond 15.00 uur terug per boot naar het hotel. Voor de avond heeft Salim bij een ander restaurant een uitgebreide rijsttafel besteld met een zanggroep voor entertainment. Het is een heel gezellige avond geworden waarbij de groep werd betrokken en vooral Tamara, onze bloem van 17 lentes, onze 'Rosita'. Van deze zanggroep hebben we nog een CD gekocht voor RP 70.000.Aan het begin van de avond is het gaan regenen en later steeds harder, maar rond 23.00 uur wordt het droog en we lopen terug naar het hotel.
Donderdag 29 juli 2004 - dag 5
We mogen uitslapen tot 8.00 uur en ontbijt om 8.30 uur. Salim heeft voor ons een extra dagtocht geregeld voor totaal RP 100.00 p.p. incl. een zeer goede rijsttafel van het hotel en de hele dag de zanggroep van de vorige avond aan boord. Dit komt omdat het begin van de rondreis is gewijzigd i.v.m. overstromingen in november 2003, waardoor de wegen naar het Oerang Oetang centrum onbegaanbaar zijn geworden. Na vertrek zullen we een in een bergdorpje een plaatselijke lagere school bezoeken. Het pad gaat langs prachtige sawa's, waar men volop aan het werk is en hier en daar lopen karbauwen door de rijstvelden voor bemesting en het 'omploegen' van het rijstveld.
Op weg naar het schooltje krijgen we gezelschap van kinderen, allemaal met hetzelfde schooluniform, zodat er geen onderscheid in rang en stand te zien is. Ze zijn allemaal vrolijk en ze willen allemaal op de foto en video en vinden het prachtig om dit terug te zien op de camera's. De kinderen gaan hier alleen naar de lagere school. De kinderen gaan allerlei liedjes zingen en wij moesten ook meedoen o.a. Vader Jacob.
Genietend van de prachtige omgeving lopen we terug naar de boot om weer verder te gaan naar de Binangalom waterval.
Wie zin heeft kan hier gaan zwemmen of onder de ijskoude waterval gaan staan.Na de lunch willen we een rijstfabriekje bezoeken maar het blijkt dicht te zijn vanwege een dorpsfeest. Opa en Oma wilden alle familieleden nog een keer zien en toespreken om de erfenis alvast te verdelen. We zijn welkom op het feest en krijgen allerlei etenswaar aangeboden, maar nee, bedankt. We worden hierna door het dorpshoofd meegenomen naar o.a. zijn huis, waar hij nog veel Nederlandse spullen heeft, die zijn opa heeft teruggehaald bij de Hollanders toen zij moesten vertrekken.
's Avonds hebben wij een BBQ speenvarken gehad bij Elisabeth, een restaurant tegenover het hotel, waarna de hele familie van Elisabeth erbij kwam om te zingen.
Vrijdag 30 juli 2004 - dag 6
Om 6.00 uur opstaan, 7.00 uur vertrek per boot vanuit Samosir-eiland naar Parapat, waar de bus klaarstaat zodat we om 8.00 uur, nadat alle koffers weer in de bus zijn geladen, kunnen vertrekken. Het is elke keer weer passen en meten.
Rond 8.15 uur hebben wij de eerste stop bij een koffie- en ananasplantage. We krijgen hier verse ananas te eten en dit is erg lekker en zoet, dit komt omdat men tijdens de groei zout bij de planten gooit zodat het zuur wordt geneutraliseerd en de ananas een lekker zoete smaak krijgt.
Rond 9.00 uur bezoeken wij Janga Dolok, waar nog 4 originele tweepuntige (symbool voor de buffelhoorns) batakhuizen met rieten daken staan. Lopend over een pad naar dit dorpje komen we een Indo-vrouwtje van ca. 50 jaar tegen, de leeftijd is moeilijk te schatten bij deze mensen want de kinderen zijn meestal ouder dan wij denken omdat ze kleiner zijn en veel jeugdiger overkomen.Ze vraagt aan de dames of wij lippenstift of nagellak voor haar hebben. Tamara heeft nog wat nagellak in haar tasje en dit vrouwtje is dan ook erg blij als ze dit krijgt.
Wanneer we weer in de bus zitten rijden we langs de grootste graftombe van Sumatra. De mensen op Sumatra besteden geen geld aan hun huizen, maar sparen wel om grond te kunnen kopen om een graftombe op te zetten. Dit kan bij een geboortedorp zijn of zomaar ergens op het land. De een is nog mooier en groter dan de ander.
Rond 11.00 uur bekijken we een overdekte pasar malam (markt) in Balige. Je moet goed uitkijken waar je loopt omdat men hier alles laat vallen en zodoende de vloer heel smerig en nat is. Het is wel heel kleurrijk deze markt - het valt op dat alle kramen met groenten bij elkaar zijn maar ook die van kleding - fruit - vis en wat er verder nog verkocht kan worden.
Om 12.30 uur komen we bij de warme zwavelbronnen in Sipoholon. Deze plek was vroeger groter en mooier maar door een vulkaanuitbarsting is veel verloren gegaan. De bronnen zijn erg heet (te heet om je handen in te houden) en het stinkt er erg naar rotte eieren. We zien arbeiders met doeken om het gezicht gewikkeld in de zwavelkalk hakken. Het is wel erg mooi. Na een kwartier begint het zachtjes te regenen, wat verder de hele dag zal duren met daarna ook wat onweer.
Na de middag vervolgen we de reis over een 'discoweg' met overal kuilen en zodoende zegt de afstand kilometers niets. Op een gegeven moment komen we langs een plaats waar 2 jaar geleden een aardverschuiving een heel dorp en de weg heeft weggeslagen maar tot op heden is aan de weg nog niets gedaan.Misschien dat dit ooit nog eens zal gebeuren maar niemand weet wanneer. Onze chauffeur krijgt dan ook een welverdiend applaus als we aankomen bij het Torsibohi Nauli Hotel in Sipirok. Het begint al donker te worden maar we zien wel dat hier allemaal houten cottages zijn in een prachtige omgeving en ook vrij hoog. Deze avond hebben we weer een buffet en Salim verzorgt de muziek door zelf te gaan zingen, iets wat hij vrij goed kan. We gaan rond 23.00 uur naar bed want het is tocht een lange dag geworden.
Zaterdag 31 juli 2004 - dag 7
De bus zal om 6.30 uur vertrekken, maar we moeten nog eerst wat foto's maken van een prachtig uitzicht tegen een nog bijna donkere lucht op een bed met nevel.Er wacht ons vandaag een lange busreis van 325 km over een weg met meer dan 1000 bochten en Salim verwacht dat wij rond 19.30 uur bij ons hotel in Bukkitingi zullen zijn, dat is dus ongeveer 13 uur rijden.
Ik vind het fantastisch dat we al om 7.00 uur een eerste stop hebben, dit is normaal het tijdstip dat we thuis uit bed komen. We gaan een palmolieplantage bezichtigen. Salim legt uit wat er allemaal gemaakt wordt van de palmoliepitten, bv de olie wordt gebruikt door Unilever voor Palmolive zeep en ook voor Bleu Band.De vezels van de noot kan men gebruiken voor filters van sigaretten en het zwarte omhulsel van de noot voor carbonpapier.
Rond 9.00 uur hebben we een stop bij de Libung rivier om te zien waarvoor de bevolking de rivier allemaal gebruikt, maar op dit moment is het niet erg druk.Het kan gebeuren dat iemand zich aan het wassen is en 2 meter verderop doet iemand zijn behoefte in het water of staat men zijn tanden te poetsen. In de rivier wordt ook alle kleding gewassen. De rivier staat op dit moment erg hoog omdat het gisteren geregend heeft.
Om 9.30 uur stoppen we bij een kruidentuin, waar een oude man "opa" ons uitleg zal geven over de kruiden en planten die hier groeien. Hij laat ons ook ruiken aan allerlei planten: vanille – pinda - kaneel - menthol. Zoals gebruikelijk staat ook hier weer een kraam met allerlei kruiden in plastic zakjes voor RP 3000 per zakje = € 0,30 per zakje. Er wordt veel gekocht door iedereen, o.a. witte en zwarte peperkorrels, kaneel, vanillestokjes, kruidnagels enz. maar volgens mij ook kruiden die men nooit meer zal gaan gebruiken. Een lokale jongen klimt in een klapperboom om kokosnoten eruit te halen.
Onderweg komen we langs een internaat voor jongens en meisjes, die in 7 jaar tijd de Islam leren. De jongens en meisjes zijn dan ook bijna 7 jaar van huis en de jongens wonen met z'n drieën in kleine huisjes (studentenhuisjes oftewel kippenhokken) van ongeveer 2 bij 3 meter, en dan gaat het om ongeveer 3500 jongens totaal. De meisjes hebben een betere behuizing, dit zijn redelijke stenen huizen.
Bij de rivier Ayk Patang zijn we gestopt omdat daar een goudzoeker aan het werk was. Hij komt naar ons toe om te laten zien hoe dit in z'n werk gaat en vertelt dat hij in 3 dagen totaal 1 gram goud heeft gevonden, het zijn alleen maar goudschilfers. Na de lunch stappen we om 16.00 uur uit de bus bij het prachtige natuurreservaat in Panti. We gaan hier niet over het pad in de jungle maar we zullen hier ongeveer 500 meter over de geasfalteerde weg lopen omdat het gisteren veel heeft geregend en de jungle zit dan vol met ongedierte, waaronder veel bloedzuigers. Tijdens dit lopen hoor je allerlei oerwoudgeluiden en zie je ook af te toe wat apen slingerend door de bomen. Naderhand in de bus blijkt dat toch 3 mannen, die een klein stukje de jungle zijn ingelopen, een bloedzuiger op hun benen hebben.
Na onze jungletocht, maar voordat we instappen, kopen we een poloshirt voor Harry want Salim zegt dat bij onze volgende stop, bij de evenaar, veel opdringerige verkopers zijn en als deze zien dat je al iets gekocht hebt, dan zullen ze je waarschijnlijk met rust laten, nou vergeet het maar, maar dat zo meteen.
We komen rond 17.30 uur bij de evenaar in Bonjol aan. We beseffen dat we voor de eerste keer in ons leven het zuidelijk halfrond gaan betreden, dit geldt in ieder geval voor Harry en mij. Er zijn weinig toeristen maar de verkopers laten ons toch even met rust omdat ze weten dat we foto's willen nemen. We krijgen van Salim nog een certificaat, waarop staat dat we de equator zijn gepasseerd.Het is jammer dat onze naam er verkeerd opstaat, maar dat zijn wij wel gewend van andere vakantie's.
Nadat wij rustig foto's hebben gemaakt en aanstalten maken om terug te gaan naar de bus komen de verkopers van t-shirts en polo's naar ons toe en bieden hun waar aan, de een nog goedkoper dan de andere. Bij onze vorige stop hebben wij RP 30.000 voor een polo betaald, dit is € 3,= en vonden dat niet te duur, maar het blijkt dat het hier nog goedkoper is, maar alle t-shirts en polo’s voorzien zijn van een prent of logo van de evenaar. We kopen nog een beige t-shirt voor RP 20.000 en denken dat we niets meer zullen kopen want Harry zegt dat we genoeg hebben en dat ze allemaal te duur zijn todat een vrouw roept: wat geef je ervoor? Harry zegt dat hij RP 10.000 zal betalen voor een wit t-shirt, dit is niet te duur voor een shirt om te werken, maar dit vrouwtje zegt dat dit niet kan omdat haar baas het niet goed vindt. Ze is 2 tellen weg en komt terug en roept dat RP 10.000 oké is, dus vooruit dan maar weer een t-shirt gekocht. Eigenlijk moet je gelijk in de bus gaan zitten, maar het is ook een sport.
Bijna iedereen van ons reisgezelschap dacht dat het rond 18.00 uur ineens donker zou zijn op de evenaar maar dit blijkt niet het geval te zijn. Vandaag wordt het rond 19.00 uur geleidelijk aan donker maar wel vlugger dan in Holland.
We komen rond 19.30 uur aan in het Grand Malindo Hotel in Bukkittinggi. Het hotel valt 'n beetje tegen, er is weinig sfeer, alles is wit en doet koud aan, veel tegelwerk en ook alle stoelen in de eetzaal zijn voorzien van witte stoelhoezen, het is vrij rumoerig, ook ’s nachts. We hebben geen warm water om te douchen en het licht valt regelmatig uit. We hebben een kamer aan de straatkant en aan een drukke weg.
Salim heeft een westers buffet geregeld met gebakken aardappels - biefstuk - kip stroganoff, dit smaakt prima. Maar weer geen wijn bij het diner, wel sterke drank, dus wordt het ‘n whisky-cola voor het slapengaan.Zondag 1 augustus 2004 - dag 8
We worden al om 4.00 uur gewekt doordat de imman van de moskee tegenover het hotel zeer luid begint met bidden en het voorlezen van de koran, door een luidspreker zodat de hele omgeving kan horen. Het is de bedoeling om vandaag uit te slapen tot 7.30 uur, maar vergeet het maar, we zijn dus op tijd wakker en na het douchen, nu wel warm, zijn we op tijd voor het ontbijt. Rond 8.30 uur komt Salim ons halen voor een korte trip te voet voor een prachtig uitzicht over een vallei, de Grand Canyon van Sumatra – het ‘Karbauwengat”, dicht bij het hotel. Het is maar 5 minuten lopen en ook langs allerlei kramen, die vlug alles uitstallen want de eerste bezoekers zijn gearriveerd. We kopen bij iemand wat ansichtkaarten voor RP 1.000 p.st. en wat verderop hebben we bij een zaakje met batik-schilderijen een gebatikt schilderij gekocht, een blauwe achtergrond met 2 gezichten erop. We nemen alleen de lap mee zodat we thuis nog een houten frame en lijst moeten maken.
Rond 9.30 uur bezoeken we in Pandai Sikek een houtsnijwerkfabriekje, waar men hoofdzakelijk panelen maakt, geen meubels.Daarna iets verder doorlopend komen we bij een winkel met allerlei souvenirs, batik lappen - sieraden - schoenen enz. Achter deze winkel zit een meisje van ongeveer 16 jaar een lap met gouddraad te weven voor sarongs, tasjes en kleden. Achter dit pandje is een andere zaak waar men allerlei houtsnijwerkbeeldjes beitst.
Wanneer we teruglopen naar de bus zien dat in de vijver van een achtertuin de groente wordt schoongemaakt. Salim laat ook even zien dat je met kokosnoten ook andere dingen kan doen dan alleen eten en drinken. We gaan weer verder met de bus en na een thee- en koffiepauze bij het Singkarakmeer bezoeken we een rijstfabriekje.
Om 12.45 uur brengen we een bezoek aan de vroegere residentie van de Minangkabau-koningen in Batusangkar. Het paleis is prachtig gerestaureerd en voorzien van prachtig bewerkte en met felle kleuren beschilderde houten panelen. Voor RP 25000 kleden we ons om met tradionele kleding van minangkabause vrouwen, prachtige kleding brokaat van goud en zilver op zijde. Iedereen maakt vlug een aantal mooie foto's. Even een kleine notitie: bij het Minangkabauvolk is de vrouw des huizes de baas en dragen de kinderen ook haar achternaam.
We lunchen in een restaurant waar we typische Minangkabause gerechten krijgen opgediend op aparte schaaltjes. Salim legt uit dat alleen de schaaltjes, die gebruikt zijn, afgerekend hoeven te worden. Van alle gerechten worden 2 schaaltjes op tafel gezet voor ongeveer 10 personen, maar nu blijkt dat sommigen niet hebben geluisterd naar hetgeen Salim vertelde en alle schaaltjes hebben gebruikt en dus ook een fikse rekening krijgen. De overgebleven vis wordt in de vijver bij het restaurant gegooid. at wel leuk is dat er 3 studentes komen vragen of zij met ons mogen praten in het engels. Ze lijken wel 12 of 13 maar zijn toch 16 jaar. Ze willen van alles weten en komen daarna met een fototoestel en willen met ons op de foto.
Na de lunch rijden we terug naar Bukittingi en hebben 2 vrije uren, maar omdat het is gaan regenen kunnen we dus weinig. Salim stelt voor om over de pasar malam te lopen. Het is hier ook weer uitkijken waar je loopt'.Terug op de kamer zien we dat schone was op het bed is gelegd.'s Avonds hebben we weer een westers buffet met frites - saté en spaghetti. Salim een zang- en dansgroep geregeld. Het is lekker vrolijke muziek en ze doen dit met veel plezier. Op het eind van de avond wordt een lap op de grond gelegd met scherven van porselein, waarop gesprongen wordt maar waar ook een jongen met z'n rug op gaat liggen draaien.Op het einde van de dansavond worden verschillende van onze groep mee de dansvloer op genomen.
Omdat dit de laatste avond is op Sumatra krijgen we van Salim het certificaat van de evenaar en een envelop met een kaart waarop de afgelegde route op staat.Het is weer een gezellige avond geweest.